Ελοχίμ (Θεός)
Ο Μωυσής, κάτω από την οδηγία του Αγίου Πνεύματος, μας παρουσιάζει το πρώτο όνομα του Θεού στην Πεντάτευχο. Η Γένεση 1:1 αρχίζει: «Στην αρχή δημιούργησε ο Θεός. Το όνομα που χρησιμοποιεί εδώ για τον Θεό είναι η λέξη Ελοχίμ. Απ’ όλα τα ονόματα του Θεού, το Ελοχίμ, που αναφέρεται πάνω από 2500 φορές, είναι το πιο κοινό όνομα στην Π.Δ. Η χρήση του σαν κύριο όνομα είναι πολύ σημαντική γιατί είναι ένα ισχυρό όνομα, ένα όνομα πληθυντικού αριθμού, ένα όνομα που εφαρμόζεται σε Θείες προσωπικότητες.
Ένα ισχυρό όνομα
Το όνομα Ελοχίμ, που μόνο στο 1ο κεφάλαιο της Γένεσις αναφέρεται 32 φορές, απεικονίζει το Θεό της δημιουργίας. Η ετυμολογία λέξεων και ονομάτων είναι δύσκολο να αποδειχθεί. Υπάρχει, όμως, αξιόπιστη μαρτυρία ότι η ρίζα του Ελοχίμ είναι το Ελ1. Ο Μωυσής διαλέγει αυτό το όνομα Ελ για να διακηρύξει ότι ο «Ελ τους έβγαλε από την Αίγυπτο» (Αριθμ.23:22).Το όνομα Ελ αναφέρεται 250 φορές στην Αγία Γραφή κι ερμηνεύεται «ισχυρός, δυνατός, δύναμη»2. Πολλά άτομα στην βίβλο ενσωματώνουν το όνομα Ελ στο όνομά τους. Ο Ιακώβ γίνεται Ισραέλ (Γεν.32:27-28), δηλαδή «ο Θεός παλεύει». Ο νεαρός Εβραίος που πήγε αιχμάλωτος στη Βαβυλώνα, λέγονταν Ντανιέλ, που σημαίνει, «ο Θεός είναι κριτής μου», ενώ ο Ηλίας (Ελιγιάχου) σημαίνει, «ο Κύριος είναι Θεός» κι Ελισσαιέ (Ελισά) «ο Θεός μου είναι σωτηρία».
Μια σύνθετη λέξη με το όνομα Ελ είναι ο όρος «αλάχ» που σημαίνει «διακηρύττω, ορκίζομαι» και συνεπάγεται μια σχέση διαθήκης. Όταν τα συνδυάσουμε, «Ελ-αλάχ-ιμ» (Ελοχίμ), η λέξη σημαίνει «ο δυνατός3 που φυλάττει τη διαθήκη Του». Ο Ελοχίμ, είναι ο δυνατός και ο ισχυρός, Αυτός που φυλάττει τις υποσχέσεις, ο πιστός.
Ο Ελοχίμ στην Έξοδο, φώναξε στον Μωυσή μέσα από μια βάτο που δε καιγόταν και του είπε: Εγώ είμαι ο Θεός (Ελοχίμ) του πατέρα σου, ο Θεός (Ελοχίμ) του Αβραάμ, ο Θεός (Ελοχίμ) του Ισαάκ, και ο Θεός (Ελοχίμ) του Ιακώβ (κεφ:3:6).
Παρόλο που το όνομα Ελοχίμ εκφράζει τη δύναμη του αληθινού Θεού, δεν χρησιμοποιείται πάντα μ’ αυτόν τον τρόπο. Ελοχίμ, είναι ένας γενικός όρος για τη θεότητα και ένα όνομα για τον αληθινό Θεό, αν και μπορεί κατά καιρούς να χρησιμοποιηθεί για να ορίσει ψεύτικους θεούς (Γεν. 31:30,32, Δευτ.13:2, 4:28,12:2), αγγέλους (Ψαλμ.8:5), αλλά και ανθρώπους (Ψαλμ. 82:6) και κριτές (Εξ. 21:6, 22:8-9). Συνεπώς είναι ένα όνομα που πρέπει να το ερμηνεύουμε ανάλογα με τα συμφραζόμενα:
«Μη έχεις άλλους θεούς (Ελοχίμ) πλην Εμού» (Εξ.20:3)
«Μη κάνετε μαζί με Μένα θεούς (Ελοχίμ) ασημένιους ούτε να κάνετε για τον εαυτό σας θεούς(Ελοχίμ) χρυσούς»
«Επειδή, ο Κύριος (Γιαχβέ) ο Θεός σας (Ελοχίμ) είναι Θεός (Ελοχίμ) των θεών (Ελοχίμ) και Κύριος των κυρίων, Θεός (Ελ) μεγάλος, ισχυρός και φοβερός, που δεν αποβλέπει σε πρόσωπο ούτε παίρνει δώρο» (Δευτ.10:17, δες και 5:9).
Ένα όνομα πληθυντικού αριθμού
Τα Εβραϊκά ονόματα που τελειώνουν σε «-ιμ» είναι γένους αρσενικού και πληθυντικού αριθμού. Για παράδειγμα, η λέξη χερουβίμ είναι πληθυντικού αριθμού και ο ενικός της είναι χερούβ (Γεν. 3:24). Επίσης η λέξη σεραφίμ είναι πληθυντικού αριθμού και ο ενικός της είναι σεράφ. Στην εντολή: «Μη έχεις άλλους θεούς πλην εμού» (Εξ. 20:3) η λέξη Ελοχίμ σωστά μεταφράζεται «θεούς, γιατί εννοεί πολλούς θεούς και προσδιορίζεται με τη λέξη αχερίμ, που σημαίνει «άλλους» ή «ξένους» και βρίσκεται στον πληθυντικό αριθμό (Δευτ. 13:2, Κριτ. 10:13).
Εκτός από αυτό, η χρήση ρημάτων στον πληθυντικό αριθμό, μαζί με τη λέξη Ελοχίμ δείχνει ότι υπάρχει πλειονότητα Θείων προσωπικοτήτων. Στο εδάφιο: «Κι όταν με έκανε ο Θεός να εξέλθω απ’ τον οίκο του πατέρα μου» (Γεν.20:13) η λέξη ιθού είναι στον πληθυντικό αριθμό «μ’ έκαναν να εξέλθω» με υποκείμενο τη λέξη Ελοχίμ «οι Θεοί». Απ’ αυτό συμπεραίνουμε ότι ο Αβραάμ αναγνώρισε πλειονότητα Θείων προσωπικοτήτων. Επίσης, ο Ιακώβ οικοδόμησε θυσιαστήριο στον Κύριο και κάλεσε το όνομα του τόπου «Ελ Μπεθέλ» «Θεός της Βαιθήλ», γιατί «εκεί φανερώθηκε σ’ αυτόν ο Θεός» (Γεν.35:7). Το ρήμα νιγκλού είναι στον πληθυντικό «φανερώθηκαν» κι έχει υποκείμενο το Ελοχίμ με το άρθρο, «οι Θεοί»
Γιατί άραγε ο Θεός, που δημιούργησε τον ουρανό και τη γη, Αυτός που φυλάττει τη διαθήκη Του και διάλεξε τον λαό Ισραήλ, αναφέρεται μ’ ένα όνομα πληθυντικού αριθμού; Η απάντηση διαφέρει ανάλογα με την πηγή, που σημαίνει ότι είναι σημαντικό να εξετάσουμε τις διάφορες απαντήσεις:
α) Στο σημιτικό κόσμο η χρήση του πληθυντικού ήταν κοινή, όταν οι υπήκοοι απευθύνονταν στο βασιλιά τους ή όταν μιλούσαν ή έγραφαν γι’ αυτόν. Ο πληθυντικός αυτός λέγεται πληθυντικός μεγαλοπρέπειας. Μερικοί λοιπόν, φέρνουν σαν απόδειξη την περικοπή: «Εσύ δεν κληρονομείς ό,τι σου κληροδότησε ο Χεμώς ο θεός σου; (Κριτ. 11:24). Το όνομα Χεμώς είναι στον ενικό και είναι το όνομα του θεού του Μωάβ και παράλληλα είναι το όνομα Ελοχέιχα «οι θεοί σου». Από αυτό συμπεραίνουν ότι, εφόσον ο πληθυντικός Ελοχέιχα μπαίνει παράλληλα με τον ενικό Χεμώς, είναι πληθυντικός μεγαλοπρέπειας, κάτι που συμμορφώνεται με το σημιτικό έθιμο περί αρχόντων. Γι’ αυτό, μερικοί ισχυρίζονται ότι το όνομα Ελοχίμ δηλώνει πληθυντικό μεγαλείου: «Εφόσον η λέξη Ελοχίμ (πληθυντικός), όταν χρησιμοποιείται για τον Θεό στην Π.Δ είναι κατηγορηματικά ενικός αριθμός εννοιολογικά, είναι πολύ πιθανόν οι Ιουδαίοι να τη θεωρούσαν πληθυντικό μεγαλοπρέπειας»: «…..για να γνωρίσεις ότι ο Κύριος, αυτός είναι Θεός (Ελοχίμ), δεν είναι άλλος εκτός απ’ αυτόν…. γνώρισε…. ότι ο Κύριος, αυτός είναι Θεός (Ελοχίμ) στον ουρανό πάνω στη γη κάτω, δεν υπάρχει άλλος» (Δευτ. 4:35,39) «Για να γνωρίσουν όλοι οι λαοί της γης ότι ο Κύριος είναι ο Θεός (Ελοχίμ), κανένας άλλος…. Και ολόκληρος ο λαός …είπαν: Ο Κύριος, Αυτός είναι ο Θεός (Ελοχίμ), ο Κύριος, Αυτός είναι ο Θεός (Ελοχίμ)» (Α Βασ.8:60, 18:39). «Επειδή, έτσι λέει ο Κύριος, Αυτός που δημιούργησε τους ουρανούς, Αυτός ο Θεός (Ελοχίμ) που έπλασε τη γη και την έφτιαξε …» (Ησ. 45:18).
Σε απάντηση του επιχειρήματος αυτού αρκεί να αναφέρουμε ότι η λέξη Χεμώς Δεν σήμαινε το όνομα ενός μόνο ειδώλου, αλλά όλα τα είδωλα, που βρίσκονταν στον Μωάβ. Συνεπώς Χεμώς είναι αθροιστικό όνομα που περιλάμβανε όλα τα είδωλα του Μωάβ, γι’ αυτό κι η αναφορά του Ελοχέιχα, «οι θεοί σου». Η ίδια εξήγηση ισχύει και για τα εδάφια που αναφέρονται στον Δαγών (Α Σαμ.5:7) και σε παρόμοια εδάφια.
β) Άλλοι θεωρούν ότι ο πληθυντικός Ελοχίμ δηλώνει πληθυντικό έντασης. Αυτή η ένταση δίδει στο όνομα μια αίσθηση ισχύος, εξασφαλίζοντας μια ποιο ισχυρή σημασία. Έτσι ο Θεός της δημιουργίας θεωρείτε πιο ισχυρός και πιο δυνατός όταν γίνεται πληθυντικός αριθμός: Το όνομα Ελοχίμ μας διδάσκει ότι καμιά πεπερασμένη λέξη δεν μπορεί να αποδώσει αρκετά την ιδέα της άπειρης προσωπικότητας ή της ενότητας προσώπων μέσα στην Θεότητα.
Το κλειδί για να καταλάβουμε την πολλαπλότητα του Ελοχίμ δεν βρίσκεται σε κάποιες ερμηνείες αλλά, μάλλον, στο να αφήσουμε απλά το όνομα να μείνει έτσι όπως είναι, μια πολλαπλότητα προσώπων. Σαν του Πατριάρχες, πριν από μας, δεν χρειάζεται να το καταλάβουμε πλήρως4.
Ένα όνομα με αντωνυμίες στον πληθυντικό
Η χρήση των αντωνυμιών στον πληθυντικό, σε πολλά εδάφια που αναφέρονται στο Θεό, μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι υπάρχει πλειονότητα Θείων προσωπικοτήτων.
Το πρώτο παράδειγμα υπάρχει στη Γένεση: «Και είπε ο Θεός: Ας κάνουμε άνθρωπο σύμφωνα με τη δική μας εικόνα, σύμφωνα με τη δική μας ομοίωση» (1:26). Από αυτό συμπεραίνουμε ότι ο Θεός που μιλάει κι Eκείνος στον οποίο μιλάει, λέγοντας «ας κάνουμε», είναι από την ίδια ουσία και φύση, γιατί χρησιμοποιεί τις λέξεις ντεμούθ (εικόνα) και τσελέμ (ομοίωση) στον ενικό και προσθέτει την προσωπική αντωνυμία «μας» στον πληθυντικό. Συνεπώς, Αυτός που μιλάει κι Eκείνος στον οποίο μιλάει είναι από την ίδια ουσία κι έχουν την ίδια εικόνα. Εφόσον αυτός που μιλάει είναι ο αιώνιος Θεός, τότε κι Εκείνος στον οποίο μιλάει, δεν είναι κανείς άλλος παρά ο αιώνιος Θεός.
Δεύτερο παράδειγμα προσωπικής αντωνυμίας σε πληθυντικό βρίσκουμε στη Γένεση: «Και ο Κύριος ο Θεός είπε: Να, ο Αδάμ έγινε σαν ένας από μάς…». (3:22). Κι εδώ πάλι φαίνεται ότι ο Αυθύπαρκτος Θεός μιλάει προς Κάποιον που έχει την ίδια φύση με Αυτόν, χρησιμοποιώντας την έκφραση «σαν ένας από εμάς» (κεαχάδ μιμμέννου). Τέτοια γλώσσα δε θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ο Θεός, αν μιλούσε σ’ ένα δημιούργημα.
Παρόμοια χρήση βλέπουμε και στην αφήγηση του Πύργου της Βαβέλ: «Ελάτε, ας κατέβουμε κι ας συγχύσουμε εκεί τη γλώσσα τους…» (11:7). Στον Ησαΐα διαβάζουμε: «Κι άκουσα την φωνή του Κυρίου, που έλεγε: Ποιόν να αποστείλω και ποιος θα πάει για μάς;». (6:8)
Η επιλογή ενός ονόματος, η σημασία του και η δύναμή του είναι όλα σημαντικά. Ο Ελοχίμ είναι ο μόνος αληθινός Θεός, του Οποίου η προσωπικότητα είναι έμφυτη στην πολλαπλότητά Του, κάτι που πρέπει να μας παρακινεί στο να ερευνήσουμε όλα όσα περικλείει η αλήθεια.
Ένα όνομα με επίθετα στον πληθυντικό
Στο Δευτερονόμιο διαβάζουμε: « Επειδή, ποιο έθνος είναι τόσο μεγάλο, στο οποίο ο Θεός έρχεται κοντά του, όπως ο Κύριος» (4:7). Εδώ η λέξη Ελοχίμ είναι στον πληθυντικό αριθμό κι αυτό φαίνεται καθαρά απ’ τη λέξη κεροβίμ, που είναι στον πληθυντικό αριθμό και προσδιορίζει το Ελοχίμ.
Άλλο παράδειγμα επιθέτου στον πληθυντικό, που προσδιορίζει τη λέξη Ελοχίμ, έχουμε στον Ιησού του Ναυή: «Κι ο Ιησούς είπε στο λαό: Δεν θα μπορέσετε να λατρεύετε τον Κύριο. Επειδή αυτός είναι Θεός άγιος, είναι Θεός ζηλότυπος…» (24:19). Εδώ η λέξη Θεός (Ελοχίμ) προσδιορίζεται απ’ τη λέξη κεντοσίμ (άγιοι), που είναι στον πληθυντικό, ενώ ο ενικός είναι καντός.
Ένα όνομα που εφαρμόζεται σε δυο προσωπικότητες
Η πλειονότητα των Θείων προσωπικοτήτων φαίνεται σε διάφορα μέρη της Γραφής, από το γεγονός ότι γίνεται διάκριση μεταξύ «Θεού» και «Θεού», π.χ στον Ψαλμό: «Ο θρόνος σου, ω Θεέ (Ελοχίμ) παραμένει στον αιώνα. Σκήπτρο ευθύτητας είναι το σκήπτρο της βασιλείας Σου. Αγάπησες δικαιοσύνη, και μίσησες αδικία, γι’ αυτό ο Θεός (Ελοχίμ), ο Θεός σου (Ελοχέιχα), Σε έχρισε με λάδι αγαλλίασης περισσότερο από τους μετόχους Σου» (45:6-7). Στην παραπάνω περικοπή βλέπουμε ότι ο Ψαλμωδός απευθύνεται στον Θεό (Ελοχίμ), που είναι ο Μεσσίας. Στο επόμενο εδάφιο η λέξη Ελοχίμ αναφέρεται στο δεύτερο πρόσωπο, όπου ο Ψαλμωδός μιλώντας προς το Θεό Μεσσία, λέει: «Θεέ…ο Θεός σου (Ελοχέιχα)», που είναι ο Θεός του πρώτου Ελοχίμ. Υπάρχουν λοιπόν δυο τελείως διακεκριμένες προσωπικότητες. Αυτή η φρασεολογία είναι σαφής. Είναι ο Ελοχίμ που έθεσε τον Ελοχίμ πάνω απ’ τους μετόχους Του. Υπάρχει ενότητα στον Θεό.
Στον προφήτη Ωσηέ φαίνονται πάλι τουλάχιστον δυο Θείες προσωπικότητες. Ο Κύριος λέει προς τον Ισραήλ: «Όμως τον οίκο Ιούδα θα τον ελεήσω, και θα τους σώσω διαμέσου του Κυρίου του Θεού τους» (1:7). Εδώ είναι φανερό ότι ο Κύριος που μιλάει είναι άλλος απ’ τον Κύριο δια του οποίου θα σώσει τον οίκο Ιούδα στο μέλλον.
‘Άλλο παράδειγμα διάκρισης μεταξύ Θείων προσωπικοτήτων βρίσκουμε και στο Ψαλμό 110: « Είπε ο Κύριος στον Κύριο μου: Κάθησε από τα δεξιά μου, μέχρις ότου βάλω τους εχθρούς σου υποπόδιο των ποδιών σου» (εδ.1). Εδώ, ο Κύριος (Γιαχβέ) μιλάει στον Κύριο (Αντονάι) του Ψαλμωδού και Τον προσκαλεί να καθήσει στα δεξιά Του. Πρόκειται για τον Μεσσία, του Οποίον ο Γιαχβέ καλεί να καθήσει στα δεξιά Τού. Ο Μεσσίας, όμως, όπως φαίνεται από τις προφητείες, θα είναι Θεία προσωπικότητα. Άρα εδώ έχουμε δυο Θείες προσωπικότητες: Τον Γιαχβέ και τον Μεσσία, στον οποίο ο Γιαχβέ μιλάει.
Η ενότητα των Θείων προσωπικοτήτων
Αν και υπάρχουν περισσότερες από μια προσωπικότητες στον Ελοχίμ, όμως αυτές αποτελούν ενότητα, για την οποία η Γραφή μιλάει σταθερά. Ο Ιακώβ οικοδόμησε θυσιαστήριο στη Βαιθήλ μετά την επιστροφή του από τη Συρία: «Και έστησε εκεί θυσιαστήριο Ελ-Ελωέ-Ισραήλ» (Γεν. 33:20). Η λέξη Ελ είναι στον ενικό και σημαίνει «Θεός, Ισχυρός». Η λέξη Ελωέ είναι στον πληθυντικό. Συνεπώς, ο συνδυασμός των δυο αυτών λέξεων βεβαιώνει την ενότητα και την πολλαπλότητα του Θεού.
Το ίδιο παρατηρούμε και στη 2η εντολή: Επειδή εγώ ο Κύριος ο Θεός σου (Ελοχέιχα) είμαι Θεός (Ελ) ζηλότυπος…» (Εξ.20:5). Με το όνομα Ελοχέιχα που σημαίνει «οι Θεοί σου», ο Κύριος αναφέρεται στην πλειονότητά Του και σύγχρονος μιλάει και για την ενότητά Του χρησιμοποιώντας το όνομα Ελ που είναι ενικός αριθμός
Το ίδιο βλέπουμε και στη μαρτυρία των φυλών, που εγκαταστάθηκαν στην ανατολική όχθη του Ιορδάνη και είχαν κατηγορηθεί από τους συγγενείς τους στη δυτική όχθη ότι αποστάτησαν και οικοδόμησαν θυσιαστήριο: «Ο ισχυρός (Ελ) Θεός (Ελοχίμ), ο Κύριος (Γιαχβέ), ο ισχυρός (Ελ) Θεός (Ελοχίμ), ο Κύριος (Γιαχβέ) αυτός ξέρει…» (Ιησ.Ν.22:22). Το όνομα Ελ φανερώνει την ενότητα του Θεού, αλλά το όνομα Ελοχίμ, που ακολουθεί, βεβαιώνει την πλειονότητα της Θεότητας, ενώ το όνομα Γιαχβέ ταυτίζει αυτή την ενότητα των Θείων προσώπων, σαν τον Θεό της Διαθήκης του Ισραήλ.
Τέλος αναφέρουμε τη μεγάλη ομολογία του Ισραήλ στο Δευτερονόμιο: «Άκουε Ισραήλ, ΚΥΡΙΟΣ (Γιαχβέ) ο Θεός μας (Ελοχέινου) είναι ένας ΚΥΡΙΟΣ (Γιαχβέ)» (6:4).5
Η σημασία του όσον αφορά τη διαθήκη του Θεού.
Πρωταρχικά, το όνομα Ελοχίμ δεν σχετίζεται με τη διαθήκη μεταξύ του Θεού κι ανθρώπου, αλλά μ’ αυτήν μεταξύ των Θείων προσώπων μπροστά στη δημιουργία σχετικά με τον άνθρωπο, μέσα στην οποία δένουν αμοιβαία τον Εαυτό τους για χάρη του ανθρώπου. Ένας Εβραίος μελετητής ερμηνεύει το «Ελοχίμ» σαν ένα όνομα που αποπνέει στο μεγάλο μυστήριο της τριαδικότητας του Θεού, με το οποίο τα Θεία πρόσωπα εμφανίζονται να βρίσκονται υπό την δέσμευση όρκου για να εκτελέσουν την διαθήκη: «Ορκίστηκε ο Κύριος και δεν θα μεταμεληθεί: Εσύ είσαι ιερέας στον αιώνα, σύμφωνα με την τάξη Μελχισεδέκ» (Ψαλ.110:4, Εβρ.7:21). Όλη η Δημιουργία, έμψυχη και άψυχη, ήταν όχι μόνο έργο του Ελοχίμ, αλλά και το αντικείμενο μιας διαθήκης εντός του Ελοχίμ, που έδινε εγγύηση για τη λύτρωση και τη διαιώνιση αυτής της δημιουργίας. Συνεπώς Ελοχίμ σημαίνει ότι τα Θεία πρόσωπα δέσμευσαν τον Εαυτό Τους με όρκο διαθήκης, όταν δημιούργησαν6.
Το «Ελοχίμ» όμως, είναι ένα από τα ονόματα με τα οποία ο Θεός μπαίνει σε σχέση διαθήκης με τον άνθρωπο. Το να κάνει ο Θεός μια διαθήκη σημαίνει ότι έχει τη δύναμη και το δικαίωμα να την κάνει. Αυτό θεμελιώνει το γεγονός της απόλυτης εξουσίας του Δημιουργού και Κυβερνήτη του Σύμπαντος: Ο Ελοχίμ κάνει διαθήκη με το Νώε: «Κι ο Θεός (Ελοχίμ) είπε στο Νώε…. Και θα στήσω τη διαθήκη μου σε σένα… Κι ο Θεός (Ελοχίμ) είπε στο Νώε: Τούτο είναι το σημείο της διαθήκης, που έστησα ανάμεσα σε μένα και σε κάθε σάρκα, που υπάρχει πάνω στη γη» (Γεν. 6:18, 9:9-17)
Ο Ελοχίμ κάνει διαθήκη με τον Άβραμ και τους απογόνους του: «Κι ο Θεός (Ελοχίμ) του μίλησε λέγοντας: Εγώ, να, η διαθήκη μου είναι σε σένα και θα γίνεις πατέρας πλήθους εθνών» (Γεν.17:1-8). Ο Ελοχίμ θυμάται τον Αβραάμ και για χάρη της διαθήκης Του αφήνει απείραχτο των Λώτ: «Όταν ο Θεός (Ελοχίμ) κατέστρεψε τις πόλεις της περιχώρου, θυμήθηκε ο Θεός (Ελοχίμ) τον Αβραάμ και εξαπέστειλε τον Λώτ από μέσα από την καταστροφή, όταν κατέστρεφε τις πόλεις, στις οποίες κατοικούσε ο Λώτ» (Γεν.19:29).
Ο Ελοχίμ κάνει διαθήκη με τον Αβραάμ και επειδή δεν υπάρχει κανένας μεγαλύτερος ορκίζεται στον Εαυτό Του: «Και ο άγγελος του Κυρίου φώναξε μια δεύτερη φορά στον Αβραάμ από τον ουρανό. Και είπε: Ορκίστηκα στον εαυτό μου, λέει ο Κύριος, ότι…» (Γεν.22:16-18).
Ο Ιωσήφ πιστεύει στην πιστότητα του Ελοχίμ: «Εγώ πεθαίνω κι ο Θεός (Ελοχίμ) θα σας επισκεφτεί εξάπαντος και θα σας ανεβάσει από τη γη, στη γη που με όρκο υποσχέθηκε στον Αβραάμ, τον Ισαάκ και στον Ιακώβ» (Γεν.50:24).
Συνεπώς ο Ελοχίμ είναι ο Δυνατός, ο Πιστός.7 Σε σχέση με τον Ισραήλ συχνά αναφέρεται: «Εγώ θα είμαι σε σας ο Ελοχίμ και εσείς θα είστε σε μένα λαός μου». Στον Ιερεμία (31:33), το Ελοχίμ χρησιμοποιείται σε σχέση με την Κ. Διαθήκη, που κάποια μέρα θα κάνει ο Θεός με τον λαό Ισραήλ, όταν θα θέσει τον Νόμο Του στις καρδίες τους.
Η σημασία του ονόματος σαν πληθυντικός αριθμός
Ο πληθυντικός «Ελοχίμ», παρόλο που χρησιμοποιείται και για άλλα πρόσωπα, είναι μοναδικός στη βιβλική χρήση κι αναφέρεται σ’ ένα Θεό. Αν και η χρήση του πληθυντικού δεν αποδεικνύει την Τριάδα, είναι ένας υπαινιγμός στην Τριάδα κι ανοίγει την πόρτα για μια θεολογία περί πολλαπλότητας στο Θεό, εφόσον η λέξη χρησιμοποιείται τόσο για τον Έναν αληθινό Θεό, όσο και για τους πολλούς ψεύτικους θεούς.8
Υπάρχει ευλογία και παρηγοριά σε αυτό το μεγάλο όνομα του Θεού, που αφενός σημαίνει υπέρτατη δύναμη, δόξα και βασιλεία, επειδή «δική Σου Ελοχίμ είναι η δύναμη κι η βασιλεία κι η δόξα» και αφετέρου υποδηλώνει μια σχέση διαθήκης, που Αυτός είναι πάντοτε πιστός να τη φυλάει. Γι’ αυτό μας λέει: «Εγώ θα είμαι σε σας ο Θεός (Ελοχίμ)», και εμείς μπορούμε να λέμε: «Εσύ είσαι ο Θεός μου (Ελοχάι), επ’ Αυτόν θα ελπίζω» (Ψαλμ.91:2).
————————————————————————————————————————————————————–
1 Στα Εβραϊκά, είναι ο ενικός της λέξης Θεός (Γεν.35:1-3)κι ο πληθυντικός του το «Ελίμ». Στις πλάκες της Ρας Σαμρά, είναι το όνομα του ανώτερου θεού των Χαναναίων, του οποίου γιος ήταν ο Βαάλ. Το Ελ μπορεί να συνδυαστεί και με άλλη λέξη και να παραχθούν κι άλλα ονόματα: «Ελ Ροϊ» «ο Θεός που με είδε» (Γεν.16:13) και μας βεβαιώνει ότι Αυτός είναι πάντα ο Θεός που βλέπει. «Ελ Βεθέλ» «ο Θεός της Βαιθήλ» (Γεν.31:13,35:7)
2 Δες Γεν.31:13,29, Δευτ.5:9, Ψαλμ.73:4, Παροιμ.2:27, Ιεζ.32:21, Μιχ.2:1
3 Είναι ο Ελοχίμ, που με τη δύναμή Του δημιουργεί το απέραντο Σύμπαν, που λέει και γίνεται και φέρνει στην ύπαρξη όσα δεν υπήρχαν (Εβρ.1:3, Πραξ.17:24-26).
4 Αν και πληθυντικός, το όνομα συντάσσεται συχνά με ρήματα και επίθετα ενικού αριθμού (Γεν.1:1, Δευτ.32:39, Ησα.45:5-22, Β’ Βασ.19:4-16, Ψαλμ.7:9, 57:2).Όταν όμως χρησιμοποιείται για εθνικούς θεούς, τα επίθετα είναι στον πληθυντικό (Α Σαμ.4:8)
5 Δες επίσης :Δευτ.4:35,39, 32:39, Β’ Σαμ.7:22, Α’ Βασ.8:23, Ησα.41:4, 43:10-11, 44:8, 45:5-7, 21-22, 46:10, 64:3, Ωσηέ.13:4.
6 Υπαινιγμό γι’ αυτό έχουμε στον Τίτο 1:2 κι Εβραίους 6:13 και το αποτέλεσμα αυτής της αλήθειας το βλέπουμε στην Εφεσ. 1:4, Α’ Πετρ. 1:2, Ρωμ.8:28-31.
7 Γεν.8:1, 19:29, 26:24, 28:13, Α’ Βασ.8:23, Β’ Σαμ.23:1-5, Ψαλμ.91:2. Το χαρακτηριστικό όμως όνομα του Θεού, όσον αφορά τη διαθήκη Του με τον άνθρωπο, είναι το «Γιαχβέ».
8 Υπάρχουν, όμως, περικοπές που το Ελοχίμ χρησιμοποιείται για τον αληθινό Θεό, και ακολουθείται από ρήματα στον πληθυντικό αριθμό (Γεν.1:26-27, 3:22, 11:7, 20:13, 35:7, Ιησ.Ν:24:19, Β’ Σαμ.7:23, Ιώβ 35:10, Ψαλμ.149:2, Εκκλ.12:1. Ησ.6:8, 54:5)
Συνεχίζεται………….
0 Σχόλια