Το παρακάτω άρθρο στάλθηκε από αναγνώστη και παρουσιάζει μια “αιρετική” άποψη σχετικά με την εργατική νομοθεσία, τα επιδόματα, τους μισθούς, τον συνδικαλισμό, την ανεργία και την “ανταγωνιστικότητα”, που είναι και στη μόδα τους τελευταίους μήνες.  Δημοσιεύεται καθώς μας προκαλεί να σκεφτούμε και να δούμε μια διαφορετική άποψη.

Όταν η εργατική νομοθεσία βλάπτει την εργασία

Συλλογισμοί Ενός Φιλελεύθερου

Στις Φιλιππίνες υπάρχει ένας νόμος που λέει ότι όταν κάποιος προσλαμβάνεται, τους πρώτους 6 μήνες μπορεί ο εργοδότης να τον απολύσει χωρίς δεύτερη κουβέντα.  Μετά τους 6 μήνες μονιμοποιείται, και η απόλυση είναι από δύσκολη μέχρι σχεδόν αδύνατη.  Ο νόμος έχει στόχο να προστατέψει τον εργαζόμενο.  Στην πράξη όμως συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.  Ο νέος που πιάνει δουλειά ξέρει από την πρώτη μέρα και χωρίς να του πει κανείς τίποτε, ότι η εργασία του έχει ημερομηνία λήξης, 6 μήνες, ανεξάρτητα από τις ικανότητες του.  Έτσι λοιπόν, πριν καλά καλά βρει μία δουλειά, ψάχνει ήδη για την επόμενη!  Ο νόμος που γράφτηκε να τον προστατέψει, τον καταστρέφει.

Το Χονγκ Κονγκ

Το ίδιο ισχύει για τις περισσότερες μορφές εργατικής νομοθεσίας.  Το Χονγκ Κονγκ είναι μια από τις πλουσιότερες περιοχές στον κόσμο αν και δεν έχει ορυκτό πλούτο.  Πηγή εσόδων του το εμπόριο, οι χρηματικο-πιστωτικές υπηρεσίες κλπ.  Η εργατική νομοθεσία του ήταν από τις πλέον ελεύθερες παγκοσμίως.  Με το που περιήλθε όμως στον έλεγχο της Κίνας το 1997 άρχισαν να ψηφίζονται και διάφοροι εργατικοί νόμοι για να «προστατέψουν» τους εργαζομένους.  Το αποτέλεσμα;  Η οικονομία έπαψε να αποδίδει όπως πριν.  Τα νέα αφεντικά πήραν το μήνυμα και έπαψαν το «ευάρεστο» έργο τους.

Η Ελλάδα

Η οικονομία της Ελλάδα είναι υπερνομοθετημένη.  Οι διάφορες συμβάσεις εργασίας καθορίζουν τι μισθό πρέπει να παίρνει ο καθένας, τι αυξήσεις κάθε χρόνο, τι επιδόματα.  Καθορίζουν τις υπερωρίες, τις απολύσεις, το ωράριο και άλλα.  Υπάρχουν βέβαια και τα κλειστά επαγγέλματα που απαγορεύουν τον ελεύθερο ανταγωνισμό.  Το αποτέλεσμα είναι ότι η εργασία κοστίζει πολύ, και οι εργασιακές σχέσεις είναι πολύπλοκες και ανελαστικές.  Και σα να μην έφταναν αυτά, υπάρχουν και ισχυρά συνδικάτα που κυριαρχούν.  Σε αυτό ο περιβάλλον οι εταιρίες το σκέφτονται όχι δύο, αλλά δέκα φορές πριν επενδύσουν στην Ελλάδα.  Και όταν δεν έρχονται επενδύσεις την πληρώνουμε όλοι οι εργαζόμενοι.  Έτσι λοιπόν, ο Έλληνας εργαζόμενος έχει πολύ λιγότερες ευκαιρίες εργασίας και χαμηλότερο μισθό από π.χ. τον Άγγλο όπου υπάρχει λιγότερη εργατική νομοθεσία, αλλά πολλή περισσότερη επιχειρηματικότητα.

Του λόγου το αληθές

Για να δούμε το θέμα ακόμη πιο απλά, ας κοιτάξουμε ένα καθημερινό παράδειγμα.  Φαντάσου για μια στιγμή ότι η ελληνική εργατική νομοθεσία εφαρμόζεται στον ποδοσφαιρικό χώρο.  Φαντάσου λοιπόν ότι μια κεντρική αρχή καθορίζει τους μισθούς των ποδοσφαιριστών, επιβάλει ετήσιες αυξήσεις είτε η ομάδα έχει χρήματα είτε όχι, επιβάλλει τη μονιμότητα των ποδοσφαιριστών (τέρμα οι μεταγραφές εκτός αν το θέλει ο παίκτης), και δεν επιτρέπει ομάδες να πέσουν στη Β’ Εθνική (εξυγίανση θέλουμε, όχι υποβιβασμό!).

Πέραν αυτού φαντάσου κάθε ομάδα να έχει ισχυρό σωματείο που να συναποφασίζει με τον προπονητή πότε θα γίνονται οι προπονήσεις, το περιεχόμενο τους, ποιοι θα παίζουν κάθε Κυριακή, αν θα παίζονται παιχνίδια Σαββατοκύριακο κλπ.  Και σε περίπτωση που δεν μένει το σωματείο ικανοποιημένο, να γίνεται απεργία.  Κάθε Κυριακή δηλαδή, να μην παίζουν και μία-δύο ομάδες, όπως γίνεται στην πραγματική οικονομία.  Τι θα γινόταν αν ίσχυε στο ποδόσφαιρο ένα τέτοιο καθεστώς;  Απλά.  Οι επενδυτές θα φεύγανε, οι καλοί ποδοσφαιριστές θα φεύγανε, οι φίλαθλοι θα φεύγανε, το επίπεδο θα έπεφτε χαμηλά και οι ομάδες ή θα χρεοκοπούσαν, ή θα τις αγόραζε το δημόσιο!  Το φαντάζεσαι;  Ποδοσφαιριστές δημόσιοι υπάλληλοι;

Λοιπόν, αυτό ΑΚΡΙΒΩΣ έχει γίνει σε μεγάλο βαθμό στον επιχειρηματικό κόσμο!  Πολλές μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις έχουν κλείσει λόγω της υπερνομοθεσίας, άλλες τις αγόρασε το δημόσιο, και οι περισσότερες ξένες επιχειρήσεις σήκωσαν άγκυρα και έφυγαν για πιο φιλικά «λιμάνια».  Το αποτέλεσμα το βλέπουμε όλοι.  Η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας είναι χαμηλότερη από πολλές αφρικανικές (!!!) χώρες, ο μέσος εργαζόμενος δουλεύει πολύ και πληρώνεται λίγο, και οι δυνατότητες προαγωγών ή άλλης καλύτερης εργασίας ελάχιστες.  Η εργασιακή νομοθεσία που γράφτηκε για να προστατέψει τον εργαζόμενο, καταστρέφει την εργασία!

Απόδειξη η ανεργία

Το αδιέξοδο της παρούσας κατάστασης αποτυπώνεται στην ανεργία.  Την ώρα που γράφονται οι γραμμές αυτές έχει ξεπεράσει το 20%.  Σε αυτό το νούμερο πρέπει να υπολογίσουμε και τον εξής παράγοντα.  Η Ελλάδα έχει πάνω από 700.000 δημόσιους υπάλληλους οι μισοί τουλάχιστον από τους οποίους είναι πλεονασματικοί.  Αν και «δουλεύουν», στην ουσία δεν χρειάζονται.  Αν προσθέσουμε και αυτούς στου άνεργους, συμπεραίνουμε ότι ένα 25-30% των Ελλήνων εργαζομένων δεν έχει δημιουργική εργασία!  Το ποσοστό είναι τεράστιο!

Βέβαια, θα σκεφτεί κανείς, φταίει το μνημόνιο, σωστά;  Όχι ακριβώς.  Πρώτον, και πριν το μνημόνιο η ανεργία σπάνια έπεφτε κάτω από το 10%, ακόμη και τα χρόνια της αφθονίας και του φθηνού χρήματος.  Δεύτερον, τα τελευταία 15 χρόνια (για να μην πω 30) η ελληνική οικονομία ζούσε με δανεικά.  Δηλαδή, ο όποιος «πλούτος» και η όποια ανάπτυξη και οι όποιες θέσεις εργασίες δεν προέρχονταν από την παραγωγικότητα τη οικονομίας αλλά από μια δανειακή φούσκα.  Η σημερινή κατάσταση στον τομέα της εργασίας λοιπόν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα καλύτερα από ότι η προ πενταετίας που ήταν ουσιαστικά πλασματική.

Σε αντίθεση με την Ελλάδα, σε χώρες με ελεύθερη αγορά εργασίας η ανεργία σπάνια ανεβαίνει πάνω από το 7% ακόμη και σε χρόνια οικονομικής κρίσης (βλέπε π.χ. ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία, Ολλανδία κλπ) και δεν υπάρχουν εκεί οι αμέτρητες στρατιές δημοσίων υπαλλήλων να «μειώνουν» πλασματικά την ανεργία.

Τι πρέπει να γίνει;

Τι λοιπόν πρέπει να γίνει;  Η λύση είναι μία και μόνο μία.  Να απελευθερωθεί η αγορά εργασίας και η οικονομία γενικά.  Τελεία και παύλα.  Να ανοίξουν όλα τα κλειστά επαγγέλματα, να ελευθερωθούν οι μισθοί και οι προσλήψεις/απολύσεις, να πέσει ο κατώτατος μισθός και να αφεθούν οι επιχειρήσεις να επιχειρούν.  Μπορεί μια τέτοια κίνηση να φαίνεται αντεργατική, και σίγουρα βραχυπρόθεσμα δύσκολη, αλλά μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα θα αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, οι θέσεις εργασίας, οι ευκαιρίες για τον Έλληνα εργαζόμενο και άρα και οι μισθοί.  Αυτό ακριβώς ζητά η «κακιά» τρόικα.

Οι επιχειρήσεις, αντίθετα με το τι νομίζει ο μέσος Έλληνας, θέλουν εργαζόμενους που αισθάνονται θετικά για την εργασία τους, το εργασιακό τους περιβάλλον, τον μισθό τους, για τον απλό λόγο ότι οι ευχαριστημένοι εργαζόμενοι αποδίδουν καλύτερα.  Προς αυτό το σκοπό είναι πρόθυμες να κάνουν πολλά, αρκεί να μην έχουν τον κάθε συνδικαλιστή αφεντικό στο κεφάλι να τους απειλεί καθημερινά με απεργίες.  Έχοντας ζήσει ως απλός εργαζόμενος σε χώρες με ελεύθερη αγορά εργασίας, μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι και οι αμοιβές και το εργασιακό περιβάλλον είναι απείρως καλύτερα από ότι στην συντεχνοκρατούμενη και υπερνομοθετημένη Ελλάδα.

Το μνημόνιο, παρά τις επίπονες προσαρμογές που απαιτεί, είναι μια ευκαιρία για μια νέα πιο ελεύθερη αρχή.  Βλέποντας όμως τις αντιδράσεις των πολιτικών και των ΜΜΕ πολύ φοβάμαι ότι δεν το βλέπουν.  Ελάχιστες μεταρρυθμίσεις έχουν προχωρήσει και αυτές μόνο μετά από ασφυκτική πίεση.  Οι πολιτικοί μας αντιστέκονται σθεναρά σε κάθε κίνηση απελευθέρωσης λες και δίνουν τον νυν υπέρ πάντων αγώνα.  Οπότε το μέλλον διαγράφεται μάλλον σκοτεινό.  Ελπίζω να κάνω λάθος.

Σημείωση του Συντάκτη: Οι παραπάνω απόψεις είναι του συγγραφέα και δεν εκφράζουν απαραίτητα τις απόψεις του www.skepsou.gr.

www.skepsou.gr, 11 Φεβρουαρίου 2012.