Τα προ-οικονομικής κρίσης χρόνια επικράτησε μια νέο-πλουτική κουλτούρα στην χώρα μας. Σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας μας επικράτησε η ιδέα του “Ζώ με δανεικά = Ζώ καλά”. Από άνεργους 18χρονους που δανείζονταν για να “επενδύσουν” στο χρηματιστήριο, σε νεαρά ζευγάρια που έπαιρναν καταναλωτικά για τις καλοκαιρινές τους διακοπές, έως οικογενειάρχες με “εορτοδάνεια”, διαμερίσματα που γίνονταν μεζονέτες μέσα σε μια μέρα, οικογενειακά αυτοκίνητα που έπρεπε να είναι 4×4, επιχειρήσεις που αποκτούσαν νέες εγκαταστάσεις, και φυσικά μέχρι τους πολιτικούς μας (που ας μην ξεχνάμε είναι και αυτοί από την ίδια “φάρα” με μας και ας μην θέλουμε να το παραδεχτούμε τώρα τελευταία) που έκαναν “πολιτική” χρεώνοντας και τα τρισέγγονά μας. Στην τωρινή συγκυρία όπου οι τράπεζες έχουν κλείσει τις πόρτες τους, και οι ευγενικοί υπάλληλοί τους που μέχρι πρότινος μας έδιναν απλόχερα δάνεια τώρα αρνούνται να τα αναχρηματοδοτήσουν και “ζητιανεύουν” για αποταμιευτικούς λογαριασμούς, υπάρχει μόνο μια λύση όσο δύσκολη και αν φαντάζει. Το παρακάτω κείμενο έρχεται από την άλλη άκρη του Ατλαντικού, όπου η κρίση άρχισε νωρίτερα και παρόλο που δεν ακούγεται στα δελτία ειδήσεων συνεχίζει να υφίσταται, και προτείνει το “αυτονόητο” σε αντίθεση με το “διαδεδομένο”.
Στερνή μου γνώση να σ’ είχα πρώτα
Θεωρούσα ότι γνώριζα ένα δυο πράγματα σχετικά με λάθη οικονομικής φύσης. Ούτως ή άλλως είμαι εκείνος που έλαβε μια κληρονομιά $60.000 και τη μετέτρεψε σε ένα χρέος $20.000 στην πιστωτική του κάρτα. Κάτι που χρειάστηκε μόνο δύο χρόνια να γίνει!
Τα θαλάσσωσα εντελώς με τα οικονομικά μου. Δεν έδινα σημασία ούτε στο εισόδημά μου, ούτε στα έξοδα μου και συνέχιζα να ζω ‘τυφλωμένος’ πέρα από τις δυνατότητές μου.
Το χρέος ενισχύει την αυτοπεποίθηση μας;
Διάβασα κάποτε ένα άρθρο στο Mainstreet.com με τίτλο ‘Οι νέοι ενήλικες νιώθουν μια ικανοποίηση όταν χρωστούν’.
Ορίστε; Έπρεπε να διαβάσω τον τίτλο δύο φορές για να βεβαιωθώ ότι τον είχα διαβάσει σωστά.
Το άρθρο αναφερόταν σε μια νέα έρευνα που έδειχνε ότι όσο περισσότερο χρέος είχαν άτομα ηλικίας από 18-27 ετών, τόσο μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση είχαν και θεωρούσαν ότι είχαν καλύτερο έλεγχο της ζωής τους.
Από τη στιγμή που οι ερευνητές δεν έκαναν διευκρινιστικές ερωτήσεις, μπορούσαν μόνο να υποθέσουν τι ήταν αυτό που οι συμμετέχοντες θεωρούν ως ικανοποιητικό σχετικά με το χρέος τους. Ένας είπε “το χρέος μπορεί να είναι κάτι θετικό για τους νέους, μπορεί να τους βοηθήσει να επιτύχουν στόχους που δεν θα μπορούσαν αλλιώς να κάνουν, όπως συμβαίνει με την πανεπιστημιακή τους μόρφωση”.
Δεν ήταν όμως μόνο τα φοιτητικά δάνεια που έδιναν την αίσθηση ‘της ικανοποίησης’. Ένιωθαν καλά ακόμα και όταν χρωστούσαν σε πιστωτικές κάρτες. “Και τα δύο είδη χρέους είχαν θετικά αποτελέσματα στους νέους” επισημαίνει ο υπεύθυνος της έρευνας. “Δεν είχε σημασία το είδος του χρέους, η αυτοπεποίθησή τους και η αίσθηση κυριαρχίας ήταν αυξημένες”.
Σύμφωνα με το άρθρο, “οι ερευνητές εξήγησαν ότι αυτοί οι νέοι μπορεί να απολαμβάνουν το χρέος τους επειδή τους επιτρέπει να αγοράσουν πράγματα που επιθυμούν χωρίς να χρειάζεται να περιμένουν”.
Όταν η ικανοποίηση οδηγεί στην παράνοια
Όταν διάβασα το άρθρο, δεν μπορούσα να μη σκεφτώ ένα βίντεο που είχα δει σε μια σειρά όπου ο δημοσιογράφος ρωτούσε περαστικούς σχετικά με τα χρέη τους. Μια γυναίκα είπε ότι είχε “ίσως $6000 χρέος” που περιέγραφε ως “όχι ιδιαίτερα υψηλό”.
‘Όχι ιδιαίτερα υψηλό’; Είμαι σίγουρος ότι δεν το συνειδητοποιούσε, αλλά αν με κάποιο θαύμα κατάφερνε να σταματήσει να βυθίζεται σε ακόμα μεγαλύτερο χρέος και πλήρωνε την ελάχιστη καταβολή στο ‘όχι ιδιαίτερα υψηλό’ χρέος της, με απλούς υπολογισμούς θα χρειαζόταν 40 χρόνια να εξοφλήσει!
Εκτός από το να ενισχύει την αυτοπεποίθησή μας, το χρέος περιπλέκει τα πράγματα. Εμποδίζει τους ανθρώπους να επιτύχουν τους στόχους τους, τους οδηγεί σε δουλειές που θα προτιμούσαν να μην κάνουν και επηρεάζει τις πιο σημαντικές τους σχέσεις. Έρευνες δείχνουν ότι ζευγάρια με καταναλωτικά δάνεια είναι πιθανότερο να τσακώνονται για τα χρήματα και για άλλα πράγματα, συχνότερα από ζευγάρια χωρίς χρέη.
Εξαλείφοντας το χρέος
Τόσοι νέοι άνθρωποι ξεκινούν την καριέρα τους βεβαρυμμένοι από φοιτητικά δάνεια και χρέη σε πιστωτικές κάρτες, κάτι που θεωρούν φυσιολογικό. Ως συνέπεια των χρεών τους, αρκετοί καταλήγουν να επιλέξουν μια εργασία διαφορετική από αυτό που σπούδασαν, παντρεύονται πολύ αργότερα από ότι επιθυμούν και στη συνέχεια τσακώνονται με τους συντρόφους τους για τους λογαριασμούς. Που με κάνει να αναρωτιέμαι, γιατί να θέλει κάποιος να θεωρείται ‘φυσιολογικός’;
Όποτε κάνω σεμινάρια σε φοιτητές ή σε αρραβωνιασμένα ζευγάρια, το μήνυμά μου είναι να γίνουν διαφορετικοί. Να γίνουν παράξενοι. Να κάνουν αυτό που οι φίλοι τους είναι απρόθυμοι να κάνουν. Να ζουν καλά, κάτω από τα όρια τους τα πρώτα χρόνια, ώστε να μπορέσουν να ξεχρεώσουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και να ζήσουν ελεύθεροι για το υπόλοιπο της ζωής τους.
Δεν εξοφλείτε ποτέ ολόκληρο το υπόλοιπο της πιστωτικής κάρτας σας; Μη το ξανακάνετε. Δάνειο για αυτοκίνητο; Ποτέ. Το μόνο αποδεκτό χρέος είναι ένα στεγαστικό δάνειο, αλλά ακόμα και τότε, το θέμα είναι να κρατήσετε τις δόσεις σε ασυνήθιστα λογικό επίπεδο.
Ακολουθήστε αυτές τις συμβουλές και θα βιώστε κάτι που ελάχιστοι άνθρωποι βιώνουν; Πραγματική οικονομική αυτοπεποίθηση.
www.skepsou.gr, 2 Ιανουαρίου 2012.
0 Σχόλια