Υπάρχουν ιστορίες που σε αγγίζουν και μένουν μαζί σου για το υπόλοιπο της ζωής σου. Πολλές φορές διδασκαλίες και η εκπαίδευση δεν μπορούν να σου προσφέρουν μηνύματα και μια νέα προοπτική στην ζωή σου με τον τρόπο που οι ιστορίες σου προσφέρουν. Η ακροαματικότητα της τηλεοπτικής σειρά το Νησί έχει καταρρίψει κάθε ρεκόρ τηλεθέασης. Η υπερπαραγωγή του Μεγάλου Καναλιού σάρωσε, φτάνοντας μέχρι 72% …

Το βραβευμένο και ευρέως διαδεδομένο πια βιβλίο της Βικτόρια Χίσλοπ έκανε απλά πάταγο. Η συγγραφέας στηρίχτηκε σε μια αληθινή ιστορία που αφορούσε το νησί των λεπρών, την Σπιναλόγκα. Την μετέτρεψε σε ένα μυθιστόρημα που θα συγκινούσε αλλά και θα κέρδιζε τις καρδιές των αναγνωστών αλλά και των τηλεθεατών. Το βιβλίο πούλησε πάνω από 400.000 αντίτυπα και έγινε τηλεοπτική σειρά από το τηλεοπτικό κανάλι MEGA.

Το νησί που βρίσκεται βόρειο-δυτικά της Κρήτης λειτούργησε ως αποικία για τους λεπρούς μεταξύ 1903 και 1947. Η λέπρα στις αρχές του 1900 ήταν ακόμη μια διαδεδομένη αρρώστια και δεν υπήρχαν τα κατάλληλα φάρμακα για να αντιμετωπισθεί. Η Ελλάδα βρισκόταν κάτω από την κατοχή των Ιταλών και Γερμανών και η απομονωμένη κοινότητα υπέφερε αβάσταχτα.

Φαίνεται πως οι Έλληνες, παρόλο τον υλισμό μέσα στον οποίο ζουν, εκτιμούν πνευματικές αξίες αλλά και αγώνες που δίνονται για το προσωπικό και συλλογικό καλό των ανθρώπων. Η ιστορία που διηγείται η συγγραφέας στο μυθιστόρημα Το Νησί είναι γεμάτη από την ανθρώπινη δυσκολία των αποφάσεων, του πόνου, του φόβου, της ανησυχίας και της ενοχής. Οι Έλληνες δεν έχασαν την ανθρωπιά τους, απλά δυσκολεύονται να την εφαρμόσουν στην πράξη και μια καλή ιστορία τους αγγίζει.

Υπάρχει και ένα άλλο γεγονός όσο αφορά την σημασία και τον ρόλο του νησιού της Σπιναλόγκας και έχει να κάνει με ένα ακόμα μεγαλύτερο μήνυμα που δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο. Αν και δεν υπάρχουν στοιχεία για να εξακριβώσουν την ιστορική του ακρίβεια, λόγος γίνεται για την συγκλονιστική αγάπη μεταξύ ενός ζευγαριού. Ενώ η γυναίκα (Ελένη) έπασχε από λέπρα ο άνδρας (Κώστας) ήταν απόλυτα φυσιολογικός. Τι γίνεται όταν μαθαίνεις πως το άτομο που αγαπάς πάσχει από λέπρα; Η δύναμη της αγάπης εκδηλώνεται μέσα από μεγάλες θυσίες.

Αν και ερωτήματα σαν και αυτό παρουσιάζονται στο βιβλίο της Βικτόρια Χίσλοπ, η πιθανότητα της φερεγγυότητας της ιστορίας του Κώστα και της Ελένης αγγίζει τα όρια του παραλόγου. Φαίνεται τρελό, ανόητο, τρομακτικό, αδύνατο. Η ιστορία λέει πως η δύναμη της αγάπης δεν άφησε να τους χωρίσει η λέπρα. Το νησί παρομοιάζετε με νεκροταφείο και ο προορισμός γι όποιον τύγχανε να κάνει την διαδρομή με το καϊκι, χωρίς επιστροφή.

Αν και ο κόσμος μπορούσε να προμηθεύει τρόφιμα και άλλα αντικείμενα για τους λεπρούς, η παραμονή στο νησί σήμαινε μόνιμη καταδίκη. Αν και ο κόσμος συνέχιζε να παντρεύεται στο νησί, οι σχέσεις ήταν μεταξύ λεπρών. Παιδιά που γεννιόντουσαν στο νησί, τα έπαιρναν και τα μετέφεραν στην Κρήτη για να μην μολυνθούν από την αρρώστια. Το συγκλονιστικό της ιστορίας μεταξύ του Κώστα και της Ελένης είναι πως ο ένας έπασχε από λέπρα ενώ ο άλλος ήταν φυσιολογικός. Και όμως ο Κώστας αποφάσισε να πάει στο νησί και να ζήσει με την Ελένη παρόλο τον φόβο της λέπρας. Θα σκέπτεσθαι πως ήταν η ποιο ανόητη απόφαση της ζωής του. Δηλαδή να αφήσει μία φυσιολογική ζωή και να μείνει με την γυναίκα που αγαπούσε (με αποτέλεσμα να κολλήσει την ανίατη αρρώστια) – γιατί;

Η αγάπη μπορεί να φυτρώσει ακόμα και στα ποιο άγρια πετρώματα. Αν και δεν μπορούμε να επαληθεύσουμε την ιστορική ακρίβεια της διήγησης (γιατί δεν υπήρχαν γραπτά ντοκουμέντα) το σίγουρο είναι πως αυτή η ιστορία μας φέρνει κοντά στην πραγματικότητα της ειλικρινής φύσης της αγάπης.

Αυτή η φύση της αγάπης είναι συνυφασμένη με την ανιδιοτέλεια, που σημαίνει πως το προσωπικό συμφέρον ή όφελος δεν γίνεται ο κυρίαρχος άξονας που συνοδεύει τις αποφάσεις του ατόμου.

Η ιστορία του ζευγαριού περιέχει ακόμα ένα ποιο δυνατό νόημα το οποίο είναι και πνευματικής και θρησκευτικής φύσεως και αφορά το πώς ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται την σχέση του με τον Θεό.

Αν και ζούμε σε μια Χριστιανική χώρα, η θρησκεία και η πίστη έχουν γίνει ταμπού με τα οποία λίγοι πραγματικά ασχολούνται. Οι εκκλησιαστικές λειτουργίες έχουν καταντήσει τύπος. Έχουν μικρό αντίκτυπο στις ζωές των πιστών. Κι’ όμως ιστορίες σαν την Σπιναλόγκα περιέχουν ισχυρά μηνύματα για την σχέση μεταξύ του ανθρώπου και του Θεού που δεν θα πρέπει να περάσουν απαρατήρητα. Συγκεκριμένα, η ιστορία του Κώστα και της Ελένης μας επιτρέπει να καταλάβουμε το εύρος της εμπειρίας της ενανθρώπισης του Χριστού, την αγάπη του Θεού για τον άνθρωπο και την σημασία της θυσία του Χριστού.

Με απλά λόγια, ο Χριστός αποφάσισε να μετακομίσει στο νησί της μεταφορικής Σπιναλόγκας, που είναι ο δικός μας κόσμος, και να συμμεριστεί την αρρώστια της πνευματικής λέπρας. Δεν φοβήθηκε να γίνει σαν εμάς επειδή εμείς υποφέραμε από την ανίατη αρρώστια. Αντιθέτως η αγάπη δεν γνωρίζει εμπόδια και φυτρώνει ακόμη και ανάμεσα σε αγκάθια (που είναι και η πραγματική έννοια της λέξης Σπιναλόγκα spina – lunga μακρύ αγκάθι).

Ο στόχος του άρθρου δεν είναι θρησκευτικός αφού η θρησκεία και η αποδοχή της αποτελεί επιλογή του καθ’ ένα ξεχωριστά. Όμως, θέλει να τονίσει πως η κατανόηση των ανθρώπων, όσο αφορά μεγάλες αλήθειες, θα πρέπει να γίνει μέσα από παραδείγματα και μεταφορές που μας βοηθούν να καταλάβουμε την αξία τους και όχι να την απομακρύνουν.

Πολλά είναι αυτά που ακούμε και διαβάζουμε για την εκκλησία και τον Θεό αλλά πολύ λίγα είναι αυτά που μας αγγίζουν γιατί ο ψυχικός μας κόσμος βρίσκεται σε άλλο τόπο και χρόνο.

Φανταστείτε τι διαφορά θα έκανε η μεγάλη ακροαματικότητα της ταινίας, αν ο κόσμος μπορούσε να εντρυφήσει για λίγο και στο μεγαλύτερο νόημα, και σε ποιο βαθιές αλήθειες του μυθιστορήματος! Η αγάπη μεταξύ του Κώστα και την Ελένης μπορεί να είναι μύθος αλλά και μπορεί να είναι και πραγματικότητα.

Η ιστορίας την ενανθρώπισης του Χριστού είναι αλήθεια. Η αδυναμία μας να κατανοήσουμε την μεγάλη θυσία του Χριστού γίνεται περισσότερο εφικτή, μέσα από την ιστορία της Σπιναλόγκας.

Ο γνωστός Γάλλος παραγωγός Jean – Daniel Pollet μπόρεσε να καταγράψει κάποιες από τις τρομερές σκηνές του νησιού και οι οποίες μπορείτε να τις δείτε στο παρακάτω βίντεο.
http://www.youtube.com/watch?v=3SzdYRj6GmY&feature=related

www.skepsou.gr, 18 Οκτωβρίου 2010.