Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ακόμη και ένας υπνάκος έξι λεπτών το απογευματάκι βελτιώνει την μνήμη μας και τις διεργασίες του εγκεφάλου μας. Σκέψου, όταν είσαι τόσο απασχολημένος που δεν μπορείς να έχεις έναν υπνάκο, ωφελείσαι ή μειώνεις την αποδοτικότητά σου;

Μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε από Γερμανούς ερευνητές αποδεικνύει ότι ένας υπνάκος περίπου έξι λεπτών το μεσημεράκι, όχι μόνο μας κάνει να αισθανόμαστε καλύτερα αλλά βελτιώνει και την ικανότητά μας να μαθαίνουμε και να θυμόμαστε.

Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Duesseldorf πραγματοποίησαν δύο πειράματα τα οποία δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Journal of Sleep Research τον Μάρτιο του 2008. Στα πειράματα αυτά ζητήθηκε από φοιτητές να απομνημονεύσουν 30 λέξεις. Έπειτα είτε έπαιξαν ένα βιντεοπαιχνίδι, είτε ξάπλωσαν για λίγο.

Στο πρώτο πείραμα οι ερευνητές σύγκριναν την ικανότητα 26 φοιτητών να θυμούνται τις λέξεις μετά από έναν 50λεπτο ύπνο ή μετά από ένα βιντεοπαιχνίδι. Στο δεύτερο πείραμα ο χρόνος του ύπνου μειώθηκε σε 35 λεπτά, ενώ υπήρχαν και επιπλέον 18 φοιτητές που ξάπλωσαν μόνο για 6 λεπτά.

Όταν οι ερευνητές σύγκριναν τα αποτελέσματα, είδαν ότι όλοι οι φοιτητές που είχαν κοιμηθεί μπόρεσαν να θυμηθούν περισσότερες λέξεις. Κατά μέσω όρο οι φοιτητές που είχαν ξαπλώσει για έξι λεπτά μπορούσαν να θυμηθούν μία λέξη περισσότερο από αυτούς που είχαν παίξει βιντεοπαιχνίδι, ενώ οι φοιτητές που είχαν κοιμηθεί για περισσότερη ώρα μπορούσαν να θυμηθούν δύο επιπλέον λέξεις.

Ο Olaf Lahl, ερευνητής στο Ινστιτούτο Πειραματικής Ψυχολογίας (Institute of Experimental Psychology) του πανεπιστημίου του Duesseldorf και o κύριος συγγραφέας της παραπάνω έρευνας, υποστηρίζει ότι “σύμφωνα με την έρευνα η διαφορά στην δυνατότητα απομνημόνευσης πληροφορίας συνδέεται με διεργασίες που συμβαίνουν στον εγκέφαλό μας την αρχή του ύπνου μας. Η διαδικασία συνεχίζεται για λίγο χρόνο ακόμη και αν το άτομο ξυπνήσει.”

Ο Matthew Tucker, ερευνητής του Τμήματος Ιατρικής και του Κέντρου Ύπνου και Γνώσης (Center for Sleep and Cognition) του πανεπιστημίου του Harvard, πιστεύει ότι “τα συμπεράσματα της έρευνας μπορεί να βοηθήσουν τους επιστήμονες να καταλάβουν καλύτερα τις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα όταν κοιμόμαστε. Οι επιστήμονες ήδη γνωρίζουν ότι συμβαίνουν μεγάλες αλλαγές στον εγκέφαλό μας στην αρχή του ύπνου μας, στην χημεία και την ηλεκτροφυσιολογία του. Για παράδειγμα γνωρίζουμε ότι τα επίπεδα την acetylcholine, μιας ουσίας που βοηθάει στην επικοινωνία μεταξύ των νευρώνων του εγκεφάλου, χαμηλώνουν. Πιστεύουμε ότι όταν η acetylcholine βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα τότε η μνήμη μας αποδίδει καλύτερα.”

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο εγκέφαλός μας χρησιμοποιεί την ώρα του ύπνου για να συγκεντρώσει τις μνήμες και να αποφασίσει ποιες λεπτομέρειες θα αποθηκευτούν στην μόνιμη μνήμη μας και ποιες θα απορριφθούν. Η διαδικασία αυτή είναι απαραίτητη επειδή στον εγκέφαλό μας υπάρχουν συγκεκριμένα όρια αποθήκευσης πληροφορίας. Παρόμοια με τον σκληρό δίσκο ενός υπολογιστή, τα τμήματα του εγκεφάλου που έχουν την ιδιότητα να αποθηκεύουν πληροφορία μακροπρόθεσμα έχουν συγκεκριμένη χωρητικότητα. Κατά την διάρκεια του ύπνου, ο εγκέφαλος πετάει οτιδήποτε είναι “άχρηστο”, ώστε όταν ξυπνήσουμε να είναι έτοιμος να λάβει νέα πληροφορία.

Τα συμπεράσματα αυτής της έρευνας μπορεί να παρακινήσει εργαζόμενους να παίρνουν έναν υπνάκο, ή περισσότερους, κατά την διάρκεια του οχτάωρου εργασίας.

Παρόλο που ένας μικρός ύπνος το μεσημεράκι βοηθάει στην βελτίωση της μνήμης μας, δεν είναι δυνατόν να αντικαταστήσει τον νυχτερινό ύπνο. Σύμφωνα με τον Lahl “ο ύπνος μπορεί να εμπεριέχει μερικές άγνωστες λειτουργίες, εκτός του ξεσκαρταρίσματος της μνήμης μας, που να είναι πολύ βασικές για τον οργανισμό μας. Μια σταθερή ρουτίνα βραδινού ύπνου συνεχίζει να είναι βασική για την γενικότερη ευεξία και υγεία ενός ατόμου”

Βασισμένο σε άρθρο της Linda Carroll, δημοσιευμένο στο www.msnbc.com, 26 Φεβρουαρίου 2008.